- Σαμανίδες
- Μουσουλμανική δυναστεία που βασίλευσε στην ανατολική Περσία και στην Υπεροξανία μεταξύ 9ου και 10ου μ.Χ. αι. Υπήρξε σπουδαία γιατί ήταν η πρώτη εθνική περσική δυναστεία μετά την αραβική κατάκτηση και γιατί έδωσε μεγάλη ώθηση στην πνευματική και καλλιτεχνική ζωή της χώρας, η οποία, αν και βρισκόταν στο περιβάλλον του μουσουλμανικού πολιτισμού, προσπάθησε να επανασυνδεθεί με τις αρχαίες περσικές παραδόσεις. Ο μεγαλύτερος ηγεμόνας της δυναστείας υπήρξε ο Ισμαήλ (892-907), που επέκτεινε την κυριαρχία του από τη Φαργάνα ως τη Μηδία. Η παρακμή άρχισε με τους διαδόχους του, και κατά το δεύτερο μισό του 10ου αι. οι Σ. ανατράπηκαν από τους Γαζνεβίδες, εκπερσισμένους Τούρκους.
Ο σαμάν διαφέρει από τους άλλους τύπους μάγων για τον εκστατικό χαρακτήρα των ενεργειών του. Ο σαμάν μιας φυλής των Ινδιάνων Ναβάχο ασκεί τη λειτουργία του θεραπευτή.
* * *οι, Νιρανική δυναστεία που βασίλευσε στην Περσία και στην Υπερωξειανή από το 874 ώς το 999.[ΕΤΥΜΟΛ. < αγγλ. Samanid < Saman, πρόγονος τού πρώτου αρχηγού τής δυναστείας].
Dictionary of Greek. 2013.